ek fiil görevleri ne demek?

Ek Fiil (Ek Eylem) Görevleri

Ek fiil, isim soylu sözcükleri (isim, sıfat, zamir, zarf, edat) ve fiilimsileri yüklem yapma veya fiillere gelerek birleşik zamanlı fiiller oluşturma görevlerini üstlenen bir ektir. Türkçede iki temel görevi bulunur:

1. İsim Soylu Sözcükleri Yüklem Yapma:

   • Ek fiil, isim soylu sözcüklerin sonuna gelerek onları cümle içinde yüklem görevine sokar. Bu durumda ek fiilin geniş zaman, geçmiş zaman, gelecek zaman ve şart kipi çekimleri kullanılır.

   • Örnek:

     • Ben öğretmenim. (Geniş zaman)
     • Hava dün çok güzeldi. (Geçmiş zaman)
     • Yarın hava güneşli olacaktır. (Gelecek zaman)
     • Hasta isen doktora gitmelisin. (Şart kipi)

   • Bu görevde ek fiilin olumsuzu "değil" sözcüğü ile sağlanır. Örneğin: "Ben öğrenci değilim."

2. Fiillere Gelerek Birleşik Zamanlı Fiiller Oluşturma:

   • Ek fiil, fiillere gelerek basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı fiillere dönüştürür. Üç temel birleşik zaman bulunur:

     • Hikaye Birleşik Zaman (Geçmiş Zamanın Hikayesi): Fiil kök veya gövdesine önce zaman eki (-di, -miş) ardından ek fiilin geçmiş zamanı (-di) eklenir.

       • Örnek: Geliyordu, Gülmüştü
       • Daha detaylı bilgi için: Hikaye Birleşik Zaman

     • Rivayet Birleşik Zaman (Geçmiş Zamanın Rivayeti): Fiil kök veya gövdesine önce zaman eki (-di, -miş) ardından ek fiilin rivayeti (-miş) eklenir.

       • Örnek: Geliyormuş, Gülmüşmüş
       • Daha detaylı bilgi için: Rivayet Birleşik Zaman

     • Şart Birleşik Zaman: Fiil kök veya gövdesine önce zaman eki (-di, -miş, -yor, -ecek, -ir) ardından ek fiilin şartı (-se) eklenir.

       • Örnek: Geliyorsa, Gülmüşse
       • Daha detaylı bilgi için: Şart Birleşik Zaman

Ek fiilin bu iki temel görevi, Türkçenin cümle yapısını ve anlatım olanaklarını zenginleştirir.